KONIEC GRY (Anna Onichimowska, 2012) - recenzja książki - Coming Out

W swojej najnowszej powieści dla nastolatków Anna Onichimowska dotyka niezwykle trudnego problemu dotyczącego coming outu młodego chłopaka. W mądry, wyważony sposób pokazuje dramat Alka, który jest gejem, subtelnie kreśli jego powikłaną drogę prowadzącą do ujawnienia seksualnej orientacji. Niezwykłym atutem książki jest osadzenie jej tu i teraz, w przeciętnej, tradycyjnej polskiej rodzinie...

"Prawa człowieka służą ochronie ludzkiej godności. Oznacza ona, że ludziom jako takim, bez względu na to, co robią, przysługuje pewien zakres elementarnych praw. Przysługuje im szacunek, bo są ludźmi. Przysługuje im prawo do własnej tożsamości oraz do afirmacji tej tożsamości."

Temat homoseksualizmu

W kulturze, zarówno wysokiej, jak i masowej, temat homoseksualizmu jest w ostatnich latach poruszany częściej... i dobrze. To wynika z pewnych przemian, które dokonują się współcześnie. Niby to zjawisko istnieje od zawsze, to jednak na przestrzeni wieków zostało m.in. przez chrześcijaństwo uwarunkowane negatywnie i potępione. A owa religia ukształtowała kulturę. Samo średniowiecze trwało niemal tysiąc lat, powodując dość dużą stagnację. Dopiero modernizm, początek XX w. jest przełomem rewolucyjnym dla tematyki dotąd zakazanej. Obecnie świat jest bardzo różnorodny. Z tej różnorodności wynika także potrzeba poruszania różnych tematów, szczególnie uważanych współcześnie za tematy aktualne, dotąd niewyczerpane i ważne. Mimo ogromnego dystansu, jaki dzieli nas od średniowiecza, dotąd panuje mnóstwo uprzedzeń i nie akceptacji. W środowiskach prawicowo-kościelnych możemy spotkać akty nienawiści, czego świetnym dowodem były przecież wystąpienia pewnych osób w sejmie.

Trudny dylemat

Książka Anny Onichimowskiej Koniec Gry została wydana w 2012 r. Nakreśla ona pewien problem społeczny związany z postrzeganiem osób homoseksualnych. Z tego właśnie lęku przed rodziną rodzi się problem postrzegania samego siebie. Siedemnastoletni bohater doświadcza negatywnej reakcji rodziców oraz brata na wieść o jego orientacji. Spotyka się z porzuceniem, lecz do odkrycia własnej tożsamości od razu nie dojdzie. 

Historia rozgrywa się w tradycyjnej, konserwatywnej rodzinie, w której dużą rolę odgrywa brat, bliźniak bohatera, udzielający się w młodzieżowej prawicowce. Rodzina nie jest zamożną, więc Alek radzić musi sobie sam. Zbliżają się jego studia, więc podejmuje się różnych prac.  W ten sposób poznaje znanego reżysera filmowego – Wądołowskiego, który jest najciekawszą i najbardziej intrygującą postacią tej książki. Początkowo mało o nim wiemy i sprawia wrażenie człowieka skąpego i mocno zdystansowanego wobec młodego. To postać bardzo ważna dla tej historii. To jednak nie wszystko. Intensywne relacje Alek przeżyje z dziewczynami, w szczególności z Renią. 

"Wszystkie linie losu splecione są w tajemniczy sposób, a wydarzenia pozornie niemające z sobą żadnego związku wpływają na siebie nieuchronnie."

Plusy i Minusy

Książka podobała mi się, mimo że nie należy do książek z górnej półki. Powieść skierowana jest do młodzieży, więc język jest prosty, przypomina potoczny, choć grzeczny i trochę pomimo swojej potoczności – dość literacki. Czytając ją, czytamy zapiski – pamiętnik głównego bohatera, więc historia prowadzona jest z jego perspektywy. I autorka popełniła błąd. Niezwykłość problemu i jego ważność, komplikacje jakie on przyniósł nie są adekwatne do emocji i postaw, które prezentuje bohater. Autorka nie odsłania przed nami szerzej jego wnętrza, obaw, przemyśleń, większych dylematów i trudności. Jest to zbyt powierzchownie potraktowane. Zabrakło także opinii i emocji (w szczególności tych intymnych) innych bohaterów - zwróciłbym uwagę na matkę,ojca i brata. Na szczęście bohaterowie nie są czarno-biali. W ich osobowości zaobserwować możemy różne postawy i reakcje. To sprawia, że są wiarygodni.

Polecam

Jest to wciągająca lektura, którą czyta się szybko i przyjemnie.Po 200 stronach pozostaje pewien żal, że tak krótko. Chciałoby się poznać i dowiedzieć więcej, ale przede wszystkim szerzej.  Polecam każdemu, w szczególności na wakacyjne lub wolne wieczory. Ciekawa, niebanalna, ważna. Warto zreflektować się nad problemem, które porusza i nie pozostawać obojętnym. Nie powinniśmy się nudzić.

Ocena:6,5/10.